Οι προστατευόμενες περιοχές και η Ευρωπαϊκή Ένωση

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας (92/43/ΕΟΚ ή Οδηγία των Οικοτόπων) σχεδιάστηκε, για να διαχειρισθεί τις ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετώπιζαν και ακόμη αντιμετωπίζουν οι οικότοποι και τα είδη της χλωρίδας και της πανίδας της Ευρώπης. Κατ’ αρχάς, κατασκευάστηκε ένα συνεκτικό οικολογικό δίκτυο Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (Special Areas of Conservation – SACs) (Άρθρα 3 και 4) με την ονομασία Natura 2000. Το δίκτυο αυτό περιλάμβανε επίσης και τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας (Special Protection Areas – SPAs) που ορίστηκαν με βάση την Κοινοτική Οδηγία για τη διατήρηση των άγριων πουλιών (79/409/ΕΟΚ ή Οδηγία για τα Πουλιά).

Ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης χαρακτηρίζονταν περιοχές που προέκυπταν μετά από μία διαδικασία τριών σταδίων αξιολόγησης-εφαρμογής του προαναφερθέντος κοινοτικού νομικού πλαισίου. Στο πρώτο στάδιο, τα Κράτη-Μέλη είχαν την υποχρέωση να απογράψουν τους τύπους οικοτόπων (ενδιαιτημάτων) και τα είδη χλωρίδας και πανίδας που αναφέρονταν στα Παραρτήματα Ι και ΙΙ της Οδηγίας, και, κατόπιν να αποστείλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έναν κατάλογο προτεινόμενων περιοχών.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης (1994-1996), καταγράφτηκαν οι περιοχές, οι συγκεκριμένοι τύποι οικοτόπων με την έκταση που καταλαμβάνουν σε καθεμιά από αυτές, και τα συγκεκριμένα είδη φυτών και ζώων των παραρτημάτων Ι και ΙΙ με τα πληθυσμιακά δεδομένα τους.

Η δεύτερη φάση είχε ως αντικείμενο τη σύνταξη ενός Καταλόγου Τόπων Κοινοτικής Σημασίας (List of Sites of Community Importance – SCI). Στη συνέχεια, με τη συνεργασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και μέσω μιας διαδικασίας αξιολόγησης σε επιστημονικά βιογεωγραφικά σεμινάρια, ορίστηκε ο τελικός κατάλογος περιοχών του δικτύου, οι οποίες έπρεπε να χαρακτηριστούν από τα κράτη-μέλη ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης εντός, το πολύ, έξι ετών. Τούτο, φυσικά, προϋπέθετε και την εθνική εναρμόνιση της Κοινοτικής Νομοθεσίας. Στην Ελλάδα, η εναρμόνιση της Οδηγίας για τα Πουλιά έγινε με την 414885/1985 (ΦΕΚ Β΄757) απόφαση Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., ενώ η 92/43/ΕΟΚ με την 33318/3028/28.12.1998 (ΦΕΚ Β΄ 1289) Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ). Η ΚΥΑ αυτή, εξάλλου, συνδέει την θεσμοθέτηση των περιοχών του οικολογικού δικτύου Natura 2000 με το σύστημα και τις διαδικασίες του νόμου 1650/86.

Ας σημειωθεί ότι, όπως και κάθε Οδηγία, η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ δεν προσδιορίζει τον τρόπο της θεσμοθέτησης των προστατευόμενων περιοχών, ούτε συγκεκριμένα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Απλώς απαιτεί από το κάθε Κράτος-Μέλος «να διασφαλίζει τη διατήρηση ή, ενδεχομένως, την αποκατάσταση σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης, των τύπων φυσικών οικοτόπων και των οικοτόπων των οικείων ειδών στην περιοχή της φυσικής κατανομής των ειδών αυτών».

Οι προστατευόμενες περιοχές στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, η πρώτη προστατευόμενη περιοχή, ο Εθνικός Δρυμός Ολύμπου, ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1938 βάσει του νόμου 856/1937. Υπήρχαν, ωστόσο, και κάποια προγενέστερα νομοθετήματα, τα οποία, όπως ο νόμος 4273/1929 που είχε εισαγάγει τον όρο των «Προστατευτικών Δασών», προέβλεπαν την προστασία ορισμένων περιοχών.

Στη συνέχεια, στο πλαίσιο της Δασικής Νομοθεσίας θεσπίστηκαν κατηγορίες προστατευόμενων περιοχών όπως τα «Αισθητικά Δάση», τα «Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης», τα «Καταφύγια Θηραμάτων», οι «Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές» και τα «Εκτροφεία Θηραμάτων». Η συμπλήρωση του νόμου «Περί αρχαιοτήτων» με τον νόμο 1469/1950 έδωσε επίσης τη δυνατότητα κήρυξης ορισμένων περιοχών ως «Τοπίων Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους».

Με το νόμο 2637/1998, ο θεσμός των καταφυγίων θηραμάτων άλλαξε φιλοσοφία και οι εν λόγω περιοχές μετονομάστηκαν σε Καταφύγια Άγριας Ζωής. Σκοπός του νόμου αυτού ήταν η προστασία των απαραίτητων περιοχών για τη διάσωση των ειδών της άγριας πανίδας ή της αυτοφυούς χλωρίδας. Οι περιοχές κρίθηκαν απαραίτητες είτε για την επιβίωση ενός ή περισσοτέρων ειδών που ήταν μοναδικά, σπάνια ή απειλούνταν με εξαφάνιση, είτε γιατί αποτελούσαν αντιπροσωπευτικό δείγμα βιοτόπου.

Καθοριστικός σταθμός στην εξέλιξη της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος στη χώρα μας ήταν ο νόμος – πλαίσιο 1650/1986, ο οποίος περιείχε ιδιαίτερο κεφάλαιο για την «Προστασία της Φύσης και του Τοπίου», όπου και γινόταν αναφορά στην θεσμοθέτηση προστατευόμενων περιοχών. Οι σημαντικότερες ρυθμίσεις ως προς το συγκεκριμένο αντικείμενο ήταν η διάκριση των προστατευόμενων περιοχών σε πέντε κατηγορίες (περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης, εθνικά πάρκα, προστατευόμενοι φυσικοί σχηματισμοί, προστατευόμενα τοπία και στοιχεία του τοπίου, περιοχές οικοανάπτυξης), καθώς και ο καθορισμός ειδικής διαδικασίας κήρυξης και διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών.

Το 2002, με το Νόμο 3044 ιδρύθηκαν οι εξής Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών:

• Φ.Δ. Δέλτα Έβρου
• Φ.Δ. Δάσους Δαδιάς
• Φ.Δ. Λίμνης Κερκίνης
• Φ.Δ. Λιμ/σας Μεσολογγίου
• Φ.Δ. Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα
• Φ.Δ. Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης
• Φ.Δ. Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Αλοννήσου – Β. Σποράδων
• Φ.Δ. Δέλτα Νέστου – Βιστωνίδας – Ισμαρίδας
• Φ.Δ. Όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού
• Φ.Δ. Λίμνης Παμβώτιδος Ιωαννίνων
• Φ.Δ. Υγροτόπων Αμβρακικού
• Φ.Δ. Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς
• Φ.Δ. Εθνικών Δρυμών Βίκου – Αώου και Πίνδου
• Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Πρεσπών
• Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Αίνου
• Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Ολύμπου
• Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς
• Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Παρνασού
• Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας
• Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Οίτης
• Φ.Δ. Στενών και εκβολών Καλαμά
• Φ.Δ. Χελμού – Βουραϊκού
• Φ.Δ. Οροσειράς Ροδόπης
• Φ.Δ. Καρπάθου – Σαρίας
• Φ.Δ. Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου

Υφίσταντο ήδη δύο άλλοι Φορείς, εκείνος του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Ζακύνθου και εκείνος του Εθνικού Πάρκου Σχοινιά, που είχαν ιδρυθεί με Προεδρικά Διατάγματα.

Ωστόσο, η προσπάθεια της προστασίας της βιολογικής ποικιλότητας δεν τερματίστηκε με τη θεσμοθέτηση προστατευόμενων περιοχών. Ουσιαστικά, τότε άρχισε! Η κήρυξη ήταν μεν ένα απολύτως αναγκαίο βήμα αλλά από μόνη της δεν θα επαρκούσε για την επίτευξη των πολύπλοκων στόχων του συστήματος προστασίας.

Ήταν, συνεπώς, εξίσου απαραίτητο να εξασφαλιστεί το καθεστώς διαχείρισης, δηλαδή ο προσδιορισμός και η εφαρμογή όλων των μέτρων, των ενεργειών και των παρεμβάσεων που θα χρειάζονταν για την αποτελεσματική προστασία, οργάνωση και λειτουργία των προστατευόμενων περιοχών, ώστε να εξυπηρετήσουν τους σκοπούς της κηρύξεώς τους, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τον εθνικό και χωροταξικό σχεδιασμό.

Η διαχείριση λοιπόν των περιοχών αυτών θα ήταν ένα ακόμα πιο φιλόδοξο εγχείρημα που θα αποτελούσε ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισε η χώρα μας στον τομέα της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Ίδρυση

Ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης ιδρύθηκε με το ν.3044 (ΦΕΚ 197/Α/02) στις 27 Αυγούστου 2002. Το εν ενεργεία Διοικητικό  Συμβούλιο του Φορέα oρίστηκε με τις παρακάτω Υπουργικές Αποφάσεις:

• 4519/02-02-10(ΦΕΚ/38/ΥΟΔΔ/04-02-10)
• 28504/07-09-09(ΦΕΚ/397/ΥΟΔΔ/07-09-09 )
• 2314/23-02-11(ΦΕΚ/46/ΥΟΔΔ/28-02-11)

Ο Φορέας Διαχείρισης αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού ΠΕ.KA.

Αρμοδιότητες των Φορέων Διαχείρισης σύμφωνα με το Ν. 2742/1999

Στις αρμοδιότητες των Φορέων διαχείρισης σύμφωνα με το άρθρο 15 του Ν. 2742/99 «Χωροταξικός Σχεδιασμός και Αειφόρος Ανάπτυξη» περιλαμβάνονται:

1)     Η κατάρτιση και η ευθύνη της εφαρμογής των Κανονισμών διοίκησης και λειτουργίας των προστατευομένων αντικειμένων καθώς και των σχεδίων διαχείρισης.

2)     Η παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής των κανονιστικών όρων και περιορισμών που επιβάλλονται από την ΚΥΑ 6919/2004, καθώς και των κανονισμών διοίκησης και λειτουργίας και των σχεδίων διαχείρισης.

Στο πλαίσιο αυτό, οι Φορείς διαχείρισης μεριμνούν για την συλλογή, ταξινόμηση και επεξεργασία περιβαλλοντικών στοιχείων και δεδομένων για τις περιοχές ευθύνες τους, καθώς και για την συγκρότηση και λειτουργία σχετικών βάσεων δεδομένων και τεκμηρίωσης, σύμφωνα με τα υπάρχοντα εθνικά πρότυπα.

3)     Η παροχή γνωμοδοτήσεων πριν την έκδοση Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης & Αξιολόγησης (ΠΠΕΑ) και την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων των έργων και δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στις περιοχές ευθύνής τους, καθώς και σε κάθε άλλο θέμα για το οποίο ζητείται η γνώμη τους από τις αρμόδιες αρχές.

4)     Η επικουρία των αρμοδίων διοικητικών και δικαστικών αρχών στον έλεγχο της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και των περιβαλλοντικών και πολεοδομικών όρων που ισχύουν ή επιβάλλονται αντιστοίχως για έργα και δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στις περιοχές ευθύνής τους.

Για το σκοπό αυτόν, οι Φορείς διαχείρισης εισηγούνται ή αναφέρουν προς τις αρμόδιες αρχές τις πράξεις ή παραλείψεις εκείνες που συνιστούν παράβαση των όρων και περιορισμών για τις περιοχές ευθύνής τους.

5)     Η κατάρτιση μελετών και ερευνών, καθώς και η εκτέλεση τεχνικών ή άλλων έργωνπου περιλαμβάνονται στο οικείο σχέδιο διαχείρισης και στα αντίστοιχα προγράμματα δράσης και είναι απαραίτητα για την ανάδειξη των προστατευομένων αντικειμένων που εμπίπτουν στη περιοχή ευθύνής τους. Η κατασκευή, επισκευή και συντήρηση των αναγκαίων έργων υποδομής, καθώς και η προμήθεια του αναγκαίου επιστημονικού και τεχνικού εξοπλισμού για την άσκηση των λειτουργιών διαχείρισης.

6)     Η ανάληψη εκπόνησης ή εκτέλεσης εθνικών ή ευρωπαϊκών προγραμμάτων και δράσεων σχετικών με την περιοχή ευθύνής τους, τα οποία προάγουν ή προβάλλουν τους σκοπούς διαχείρισης των προστατευομένων αντικειμένων.

7)     Η ενημέρωση, εκπαίδευση και κατάρτιση του πληθυσμού σε θέματα αναγόμενα στις αρμοδιότητες και σκοπούς των φορέων διαχείρισης, καθώς και στην προστασία ευθύνής τους.

Στο πλαίσιο αυτό, οι φορείς διαχείρισης μπορούν να ιδρύουν κέντρα πληροφόρησης στην έδρα των προστατευομένων αντικειμένων, να διοργανώνουν προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης σε συνεργασία με άλλους αρμόδιους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, καθώς και συνέδρια, ημερίδες, επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλες ενημερωτικές εκδηλώσεις για την προβολή των στόχων και των επιτευγμάτων της διαχείρισης και να αναλαμβάνουν σχετική εκδοτική δραστηριότητα έντυπης ή και ηλεκτρονικής μορφής.

8)     Η προώθηση, υποστήριξη, οργάνωση και εφαρμογή οικοτουριστικών προγραμμάτων, η έκδοση αδειών ξενάγησης και η χορήγηση αδειών επιστημονικής έρευνας και τεχνικών δοκιμών και αναλύσεων εντός των ορίων των προστατευόμενων αντικειμένων, σύμφωνα με τους ειδικούς όρους και προϋποθέσεις που καθορίζονται στην ΚΥΑ οριοθέτησης και στον κανονισμό διοίκησης και λειτουργίας της προστατευόμενης περιοχής.

9)     Η διαχείριση δημοσίων εκτάσεων που παραχωρούνται προς τον Φορέα ή μισθώνονται από τον φορέα διαχείρισης κατά τις κείμενες διατάξεις, καθώς και η ενοικίαση ιδιωτικών εκτάσεων που περιλαμβάνονται στην περιοχή ευθύνής τους και η πραγματοποίηση σε αυτές των προβλεπομένων στον οικείο κανονισμό διοίκησης και λειτουργίας και στο σχέδιο διαχείρισης αναγκαίων παρεμβάσεων.

ΚΥΑ 6919/2004

Αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης Λιμνών Κορώνειας Βόλβης σύμφωνα με την ΚΥΑ 6919/2004

Από τον Μάρτιο του 2004 είναι σε ισχύ η Κοινή Υπουργική Απόφαση 6919/2004 «Χαρακτηρισμός των λιμναίων χερσαίων και υδάτινων περιοχών του υγροτοπικού συστήματος των λιμνών Βόλβης-Κορώνειας και Μακεδονικών Τεμπών ως «Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων των λιμνών Κορώνειας – Βόλβης και των Μακεδονικών Τεμπών» και καθορισμός ζωνών προστασίας και καθορισμός χρήσεων, όρων και περιορισμών δόμησης» (βλέπε πλήρες κείμενο στο Παράρτημα Ι).

Με την παραπάνω Απόφαση οριοθετείται η περιοχή του Εθνικού Πάρκου (Περιοχή Α). Εντός της περιοχής Α χαρακτηρίζονται Περιοχές Απόλυτης Προστασίας (Ζώνη Α1 – Δάσος Απολλωνίας), Περιοχές Απόλυτης Προστασίας και Περιοχές Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Α2 – Μακεδονικά Τέμπη). Επίσης χαρακτηρίζονται οι Περιφερειακές Ζώνες Προστασίας (Περιοχή Β και Περιοχή Γ) και καθορίζονται οι επιτρεπόμενες χρήσεις και οι δραστηριότητες ανά περιοχή (βλέπε Χάρτη).

Οι αρμοδιότητες του Φορέα διαχείρισης λιμνών Κορώνειας-Βόλβης σύμφωνα με την ΚΥΑ 6919/2004 αναφέρονται συνοπτικά παρακάτω:

1. Γνωμοδοτεί

Για όλα τα επιτρεπόμενα δημόσια και ιδιωτικά έργα και δραστηριότητες, για τα οποία απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση (νέα και υφιστάμενα).

Για την εκτέλεση των διαχειριστικών έργων και την εφαρμογή μέτρων που αποσκοπούν στην αποκατάσταση, προστασία, διατήρηση, βελτίωση και ανάδειξη των ειδών και ενδιαιτημάτων της περιοχής.

Για τις δασοκομικές εργασίες, τα έργα δασοπροστασίας και τη διαχείριση των δασών και των δασικών εκτάσεων.

Για την λειτουργία των νόμιμα υφισταμένων αρδευτικών και στραγγιστικών δικτύων και των νόμιμα υφισταμένων γεωτρήσεων.

Για την κατασκευή έργων βελτίωσης, αποκατάστασης και εκσυγχρονισμού λειτουργικών υποδομών και μεταφορών (ύδρευση, αποχέτευση, οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο κ.α.).

Για την εκτέλεση φυτοτεχνικών έργων, έργων για την αποκατάσταση και βελτίωση της ομαλής ροής των παρακείμενων χειμάρρων, έργων για την τροφοδοσία του Δάσους Απολλωνίας με νερό κ.α.

Για την εκτέλεση έργων συντήρησης και αποκατάστασης της ροής του Ρήχιου ποταμού λόγω προσχώσεων καθώς και για την επαναλειτουργία και συντήρηση της ιχθυοληπτικής εγκατάστασης του.

Για τις επεκτάσεις οικισμών στα πλαίσια της ισχύουσας νομοθεσίας (ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ κλπ).

Για την ένταξη έργων ή δραστηριοτήτων στις εξαιρέσεις των απαγορεύσεων της ΚΥΑ 6919/2004 (παράγρ. Δ άρθρου 3, παράγρ. 2 άρθρου 4).

Αναλυτικά τα έργα για τα οποία γνωμοδοτεί ο Φορέας αναφέρονται στο πλήρες κείμενο της ΚΥΑ 6919/2004 (Παράρτημα Ι).

1. Ενημερώνεται για την εκτέλεση έργων προστασίας, συντήρησης ανάδειξης και ανασκαφών στους ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.
2. Έχει την ευθύνη για τον καθορισμό της συχνότητας σήμανσης των πυρήνων απόλυτης προστασίας και τη συγκρότηση και συντονισμό της ομάδας των ειδικών.
3. Εισηγείται σε συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες για την επιβολή πρόσθετων όρων και περιορισμών για τις αλιευτικές δραστηριότητες και τη αλιευτική διαχείριση στην περιοχή Α.
4. Υποδεικνύει τις θέσεις ελλιμενισμού για όλα τα σκάφη, εκτός αυτών που εξυπηρετούν τη φύλαξη καθώς και τις διαδρομές των μικρών σκαφών που εξυπηρετούν την περιήγηση.
5. Αδειοδοτεί α) Την επιστημονική έρευνα και τις τεχνικές δοκιμές και αναλύσεις εντός των ορίων των Περιοχών Α΄ και Β΄ β) την ξενάγηση επισκεπτών και τη διεξαγωγή οικοτουριστικών προγραμμάτων εντός των ορίων της Περιοχής Α΄.
6. Εισηγείται στις αρμόδιες Υπηρεσίες περιορισμούς ή απαγόρευση της λειτουργίας των νόμιμα υφισταμένων αρδευτικών στραγγιστικών δικτύων σε περίπτωση μη τήρησης των περιβαλλοντικών όρων ή εφόσον προκύπτει ανάγκη με βάση τα δεδομένα ποιοτικά και ποσοτικά του υδατικού δυναμικού.
7. Συνεργάζεται με τις αρμόδιες Υπηρεσίες για την ορθολογική άρδευση και την εφαρμογή νέων βελτιωμένων που τεκμηριωμένα διασφαλίζουν καλύτερη εξοικονόμηση νερού.
8. Έχει την ευθύνη της καταγραφής των νόμιμα υφισταμένων βιομηχανικών και βιοτεχνικών μονάδων της περιοχής καθώς και όσων έχουν εφοδιαστεί με άδεια εγκατάστασης και συνεργάζεται με τις αρμόδιες Υπηρεσίες για την επιβολή πρόσθετων περιβαλλοντικών όρων ή ακόμη και απομάκρυνση τους από την περιοχή.
9. Καταρτίζει το πρόγραμμα μετεγκατάστασης-σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο- των νόμιμα υφισταμένων πτηνοκτηνοτροφικών μονάδων
10. Συνεργάζεται με τις αρμόδιες Υπηρεσίες για την απομάκρυνση των παράνομων υφιστάμενων έργων δραστηριοτήτων και εισηγείται για την απομάκρυνση όλων των παράνομων καλλιεργειών ή οποιοδήποτε άλλων χρήσεων γης, η οποία θα πραγματοποιηθεί με μέριμνα και ευθύνη των αρμοδίων Υπηρεσιών.
11. Συνεργάζεταιμε τις αρμόδιες Υπηρεσίες για την εφαρμογή του Σχεδίου Διαχείρισης και του Κανονισμού Διοίκησης και Λειτουργίας της περιοχής όπου εξειδικεύονται θεματικά ή/ και χωρικά οι γενικοί όροι και περιορισμοί στις χρήσεις γης, την εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων, την εκτέλεση έργων και την εφαρμογή προγραμμάτων όπως:
    • για την άσκηση των δραστηριοτήτων της γεωργίας, της βόσκησης, της αλιείας, της θήρας, της δασοπονίας κ.λπ.
    • για τις δραστηριότητες του οικοτουρισμού, της αναψυχής, της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, των ναυταθλημάτων, κ.λπ.
    • για την ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων και την αποκατάσταση της υδρολογικής ισορροπίας στη λεκάνη Μυγδονίας.
    • για την εφαρμογή βελτιωμένων μεθόδων άρδευσης και την αντικατάσταση των υφισταμένων συστημάτων άρδευσης με στόχο την εξοικονόμηση νερού.
    • για την ορθολογική χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων με στόχο τη μείωση της γεωργικής ρύπανσης.
    • για τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων θερμοκηπιακών μονάδων με τη χρησιμοποίηση σύγχρονων υδροπονικών μεθόδων με ανακυκλούμενο θρεπτικό διάλυμα.
    • για τις δραστηριότητες των βιοτεχνικών και βιομηχανικών μονάδων και ελαχιστοποίηση της προκαλούμενης ρύπανσης και υποβάθμισης των υδάτινων πόρων από αυτές.

Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 6919/2004 ΚΥΑ

Ο Φορέας Διαχείρισης λιμνών Κορώνειας – Βόλβης, έχοντας εντοπίσει έγκαιρα τα προβλήματα που προέκυπταν κατά την εφαρμογή των διατάξεων της ΚΥΑ 6919/2004 που διέπει την περιοχή ευθύνης του, είχε υποβάλλει προς το τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ ορισμένες προτάσεις για την τροποποίηση ή/και συμπλήρωση των εν λόγω διατάξεων.

Λόγω της πολύ μεγάλης κοινωνικής πίεσης από πολίτες και φορείς, το ΥΠΕΧΩΔΕ, σε συνεργασία με τα υπουργεία Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, καθώς και το Μακεδονίας – Θράκης      προχώρησε στην τροποποίηση κάποιων διατάξεων της ΚΥΑ και έτσι στις 12-8-2008 υπεγράφη η υπ’ αριθ. 39542/2008 τροποποίησή της (ΦΕΚ 441/9-10-2008 – Τεύχος Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων & Πολεοδομικών Θεμάτων). Τα σημαντικότερα σημεία που τροποποιήθηκαν είναι τα ακόλουθα :

Σύμφωνα με το άρθρο 3, παρ. 6 της ΚΥΑ 6919/2004, στη Γ΄ Ζώνη Προστασίας του Εθνικού Πάρκου Κορώνειας – Βόλβης – Μακεδονικών Τεμπών, επιτρεπόταν μεν η δημιουργία οργανωμένων ζωνών (εργασίες διαρρύθμισης ΒΙΠΑ) που θα προσδιορίζονται από εγκεκριμένα ΓΠΣ ή Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. σε εφαρμογή του Ν. 2508/1997, εντούτοις όμως υπήρχε ο περιορισμός των 2000 κατοίκων συνολικά στις επεκτάσεις των οικισμών εντός της Μυγδονίας Λεκάνης, γεγονός που μπλόκαρε τη διαδικασία εκπόνησης και έγκρισης όλων των μελετών ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ και κατ’ επέκταση τη θεσμοθέτηση των βιομηχανικών πάρκων. Στις περιοχές αυτές θα έπρεπε να χωροθετούνται υποχρεωτικά όλες οι νέες βιομηχανικές μονάδες με μέγιστη αντλούμενη παροχή 50 m³/ημέρα.

Η διάταξη αυτή τροποποιήθηκε και έτσι μέχρι την ολοκλήρωση των ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ, όλες οι νέες βιομηχανικές/βιοτεχνικές μονάδες με μέγιστη κατανάλωση νερού και παροχή υγρών αποβλήτων τα 15m³ ημερησίως, δύνανται να χωροθετούνται σε περιοχές εκτός των οργανωμένων ζωνών, εφόσον τέτοιες δεν υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή.

Όσον αφορά στον περιορισμό των 2000 κατοίκων για την ίδρυση νέων οικισμών ή τις επεκτάσεις των υφιστάμενων που έθετε η 6919/2004, αυτός πλέον θα αφορά μόνον στην ίδρυση νέων οικισμών, με αποτέλεσμα την απεμπλοκή της διαδικασίας έγκρισης των ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ για τους υφιστάμενους οικισμούς. Θα πρέπει όμως των σχετικών εγκρίσεων, να προηγείται η εκπόνηση ειδικής μελέτης για την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας και της δυνατότητας αύξησης του πληθυσμού και των χρήσεων που την ακολουθούν.

Σημαντική επίσης μπορεί να θεωρηθεί η απαλοιφή της διάταξης της ΚΥΑ 6919/2004 (άρθρο 3, παρ. 6, εδ. 2ε), σύμφωνα με την οποία η λειτουργία – εντός της Γ΄ ζώνης προστασίας – νέων κτηνοπτηνοτροφικών εγκαταστάσεων που ανήκουν στην υποκατηγορία 2 της πρώτης κατηγορίας της ΚΥΑ 15393/2332/5-8-2002 θα έπρεπε να γίνεται με την προϋπόθεση της εκτατικής μορφής. Ωστόσο, αυτό που προστέθηκε είναι ότι πλέον απαιτείται από τις νέες κτηνοπτηνοτροφικές μονάδες να διαθέτουν αξιόπιστο σύστημα – τουλάχιστον δευτεροβάθμιας επεξεργασίας – για την επεξεργασία και διάθεση των λυμάτων, καθώς και σχέδιο διαχείρισης θνησιμότητας των ζώων.

Επιπλέον, σύμφωνα με την εν λόγω τροποποίηση, επιτρέπονται στην περιοχή Γ΄ όλες οι εξορυκτικές δραστηριότητες που ανήκουν στις υποκατηγορίες 1 και 2 της πρώτης κατηγορίας, με την προϋπόθεση ότι το εξορυκτικό μέτωπο δεν θα είναι ορατό από την Α΄ ζώνη, ότι θα απέχει τουλάχιστον 10Km από το πλησιέστερο όριο της Α΄ ζώνης και δεν θα επηρεάζονται σημαντικά τα επιφανειακά και υπόγεια νερά.

Να σημειωθεί επίσης, ότι στην περιοχή Γ΄ επιτρέπονται τα έργα υποδομής της 4^ης ομάδας της ΚΥΑ 15393/2332/2002 που συμβάλλουν στην εκάστοτε προσαρμογή των υφιστάμενων έργων διαχείρισης στερεών αποβλήτων στη σχετική κοινοτική και εθνική νομοθεσία, καθώς και οι περιπτώσεις 3,4,5,6 και 7 των έργων και δραστηριοτήτων της 4^ης ομάδας.

Τέλος, ως όριο κατάτμησης και αρτιότητας για την εκτός σχεδίου δόμηση στην περιοχή Γ΄ ορίζονται τα 8 στρέμματα. Κατά παρέκκλιση θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα τα γήπεδα εμβαδού 4 στρεμμάτων, τα υφιστάμενα της ημερομηνίας δημοσίευσης της τροποποίησης (πριν τις 9/10/2008).